Triggerpointtherapie

Wat is Myofasciale pijn?

Myofasciale pijn is een algemene medische term om pijn te beschrijven, die afkomstig is van de spieren en de spiervliezen, 'fascia' genaamd. Het begrip ‘Myofasciale pijn’ verwijst naar klachten van het bewegingsapparaat, die gepaard gaan met uitstralende pijn en verlies van spierfunctie. De intensiteit van de klachten kan zeer uiteenlopend zijn: van een licht, oncomfortabel gevoel tot een zeer hevige pijn, waardoor iemand niet meer kan functioneren.
Myofasciale pijn wordt veroorzaakt door Myofasciale Triggerpoints. Het opmerkelijke is, dat deze Triggerpoints zich vaak op een heel andere plaats bevinden, als waar de pijn gevoeld wordt. Wel is het zo, dat iedere spier een vast omschreven uitstralingsgebied heeft, waar de myofasciale pijn zich manifesteert. Een speciaal geschoolde therapeut herkent de pijnklachten van de patiënt en kan via goede spierdiagnose het betreffende Triggerpoint opsporen en behandelen.

Wat is een triggerpoint?

Een triggerpoint is een samentrekking van een klein deel van een spier. Deze samentrekking is door een ervaren therapeut te voelen als een knoop/verdikking in de spier. Deze knoop heeft ongeveer de grootte van een erwt. Een triggerpoint is niet hetzelfde als spierkramp. Je spreekt van kramp als een complete spier zich heftig samentrekt. Een triggerpoint is een samentrekking van een klein deel van de spier. Een spierkramp kan zich binnen enkele minuten weer ontspannen. Triggerpoints ontspannen zich om fysiologische redenen niet zo snel.
U zou een Triggerpoint kunnen zien als een ‘seinstoring’ tussen zenuw- en spierstelsel. De aangespannen spiervezels ontvangen het sein om te ontspannen niet meer en geven heel lokaal pijn. Als zo’n gespannen spier een zenuw afknelt, kan het zelfs zenuwpijn veroorzaken.
Latente triggerpoints zijn een bron van stijfheid en lokale gevoeligheid in het lichaam bij druk. Triggerpoints die actief zijn, stralen spontaan pijn uit naar een andere plaats in het lichaam dan waar de verkramping zich bevindt. Daardoor kan het voorkomen dat de triggerpointtherapeut een spier behandelt bij uw schouderblad terwijl u de pijnlijke uitstraling in uw arm voelt. Elk triggerpoint heeft een uniek pijnpatroon dat soms totaal andere lichaamsdelen bestrijkt. Wetenschappers hebben nog geen verklaring gevonden voor het ontstaan van deze uitstralende pijn.

Het fenomeen
triggerpoints is zeer onderbelicht binnen de medische sector, terwijl uit onderzoek blijkt dat deze spierknopen in zeer grote mate verantwoordelijk zijn voor pijn. Bij druk op een Triggerpoint kan men pijn uitlokken op de plaats zelf, maar vaak gaat de pijn juist naar een andere plaats in het lichaam.

- Een actief Triggerpoint veroorzaakt spontane pijn, dus juist ook in rust, of pijn als gevolg van beweging en vaak geeft het ook een beperking in de bewegingsvrijheid.
- Een latent aanwezig Triggerpoint is een gevoelige plek die alleen pijn of gevoeligheid geeft als er druk op uitgeoefend wordt.
Triggerpoints kunnen in alle spieren in het lichaam ontstaan, en dan altijd op vaste plaatsen, namelijk daar waar het zenuwstelsel informatie op de spier overbrengt.

De kenmerkende symptomen van een triggerpoint
Triggerpoints kunnen naast hoofdpijn, spier- en gewrichtspijn ook minder voor de hand liggende symptomen veroorzaken, zoals bijvoorbeeld:

• duizeligheid
• oorpijn en/of oorsuizen
• bijholte ontsteking
• misselijkheid
• hartritmestoornissen
• gevoelloosheid/doofheid
• tintelingen
• vermoeidheid

Tijdens de behandeling zal de therapeut zich niet alleen richten op het verminderen van de pijn, maar ook op het behandelen van de oorzaak. Een triggerpoint ontstaat nooit zomaar. De oorzaak kan liggen in spieren, in zenuwen, in organen, maar ook in een verstoorde beweging van gewrichten. Ook kan stress allerlei processen in uw lichaam beïnvloeden. Lichaam en geest zijn immers nauw verbonden. De therapeut zal de klacht daarom altijd in een breder kader plaatsen. Vooral speciale massage en dry needling worden veel toegepast..
Er zijn verschillende technieken om het Triggerpoint te behandelen. De therapeut kan een diepe massage geven op het Triggerpoint zelf, in de lengterichting van de betrokken spier, waardoor de doorbloeding en functie van de spier verbeterd. Deze techniek wordt de Longitudinale Compressie genoemd. Ook kan de therapeut kiezen voor Dry Needling. (zie ‘Behandeling’)

Afgeleide pijn
Afgeleide pijn is het meest kenmerkende voor een triggerpoint. Simpel gezegd is afgeleide pijn, pijn die je voelt op een andere plaats in het lichaam. Elk triggerpoint heeft zijn eigen kenmerkende uitstralingsgebied. De triggerpoints en hun kenmerkende pijnpatronen zijn in kaart gebracht dankzij het 60 jaar durende pionierswerk van Dr Janet G. Travell (1901-1997). Spanningshoofdpijn, kaakpijn, oorpijn en ischias kunnen uitingen zijn van afgeleide pijn. Pijn in de onderrug kan afkomstig zijn van triggerpoints in de billen, buikspieren en zelfs kuiten.

Samendrukken van bloedvaten en zenuwen
De triggerpoints kunnen op zenuwen drukken die in de buurt van het triggerpoint lopen. Dit leidt dan tot abnormale sensaties als verdoofdheid,
jeuk, een brandend gevoel en overgevoeligheid in de gebieden die door de zenuw worden bediend. Dit gebeurt het meest in armen en handen. Ook kan een triggerpoint een bloedvat samendrukken.

Problemen met bewegen
Om te bewegen is het nodig dat sommige spieren zich verkorten en dat andere langer worden. Triggerpoints kunnen ervoor zorgen dat een spier beide niet graag doet. Uitrekken en samentrekken van de spier verergert de pijn, waardoor je geneigd bent steeds minder te bewegen. Doordat de aangedane spier steeds minder hoeft te doen, worden andere spieren meer belast. Op die manier ontwikkelen ook die spieren triggerpoints. Hierbij kunnen hele ledematen en soms een hele lichaamszijde betrokken raken.

Het ontstaan van een triggerpoint

Een triggerpoint kan ontstaan door een acute (verkeerde beweging, ongeluk) of chronische (langdurige verkeerde werkhouding) overbelasting. Meestal ontstaan klachten door een samenhang van verschillende factoren. Bijvoorbeeld: een combinatie van overbelasting van de betreffende spier (door werk of trauma etc.) met ongunstige omstandigheden zoals stress, vermoeidheid, slechte voeding, spieren die niet kunnen ontspannen etc. Soms is de oorzaak voor het ontstaan van de klacht voor een patiënt duidelijk (b.v. val van een trap) maar vaak weet men niet precies de oorzaak en zijn de klachten geleidelijk ontstaan en toegenomen.
Behandeling

Tijdens mijn behandeling maak ik gebruik van verschillende technieken. Enkele van deze technieken zal ik kort toelichten:
* Triggerpointmassage. Bij onderzoek wordt gezocht naar triggerpoints die de herkenbare pijn opwekken. Tijdens de behandeling worden deze triggerpoints gemasseerd. Hiervoor kun je verschillende massagetechnieken toepassen. 

* Dry Needling is het inbrengen van een speciale gesteriliseerde fijne naald (vergelijkbaar met een acupunctuur naald) in een triggerpoint, met als doel het wegnemen of verlichten van pijn en andere ongewenste sensaties, zoals tintelingen of juist een doof gevoel, overgevoeligheid van de huid, etc.
* Spinale segment desensitisatie, d.m.v. naaldjes het verstoorde segment weer minder gevoelig maken voor pijnprikkels
* Spierrekkingen. Triggerpoints zorgen voor verkorting van spieren. Na de triggerpointmassage wordt de spier gerekt. Dit wordt ook wel gedaan door de contract-relax methode. Hierbij wordt de spier een paar keer licht aangespannen waarna hij vervolgens beter kan ontspannen. De patiënt krijgt meestal ook rekoefeningen mee naar huis. 

* Warmte geven daar waar het triggerpoint behandeld is.
* Opsporen van klachtenonderhoudende factoren. Als triggerpoints snel weer terugkomen zijn er vaak klachtenonderhoudende factoren. Enkele hiervan zijn: beenlengteverschil, een verkeerde werkhouding, teveel herhaalde bewegingen als computerwerk, stofwisselingsstoornissen, psychologische factoren etc.

* Mobiliseren van de aangedane gewrichten. Mobiliseren is simpel gezegd losmaken. De therapeut maakt door verschillende technieken de gewrichten mobieler, daar waar nodig. Dit wordt eerst passief en later actief gedaan. Bij actief mobiliseren helpt de patiënt mee.

* Actieve oefentherapie: Dit komt bij spierproblemen pas aan de orde als de spieren weer goed op lengte zijn en zo goed als pijnvrij. Als er te snel met spierversterkende oefeningen word begonnen geeft dat vaak toename van pijnklachten. Als de spieren weer herstellen zijn de dingen die men in het dagelijks leven doet al voldoende activiteit. Wil men daarna weer
bepaalde sporten gaan beoefenen is actieve oefentherapie wel gewenst. 

* Vanzelfsprekend dient u als patiënt een actieve rol in te nemen in de behandeling, door eventuele adviezen en oefeningen uit te voeren en actief mee te denken met de behandeling.
Neuromusculaire Triggerpoint therapie (Dry Needling)
Dry Needling is het inbrengen van een speciale gesteriliseerde fijne naald (vergelijkbaar met een acupunctuur naald) in een triggerpoint, met als doel het wegnemen of verlichten van pijn en andere ongewenste sensaties, zoals tintelingen of juist een doof gevoel, overgevoeligheid van de huid, etc.